بازتاب واکسن‌های داخلی و خارجی در فضای مجازی

به بهانه‌ی گمانه‌زنی‌ها در مورد قیمت تمام شده واکسن برکت برای دولت، کلان‌داده منتشر شده در دو بستر توییتر و تلگرام، در مورد واکسن کرونا در بازه‌ی زمانی 21 بهمن 99 (زمان تزریق نخستین واکسن) تا 21 خرداد 1400 بررسی شده و نتایج به صورت زیر است.

در این دو بستر در مورد واکسن خارجی بیش از واکسن ایرانی و تقریباً به میزان دو برابر، محتوا منتشر شده است و تولید واکسن مشترک کمترین میزان محتوا را داشته است. بیشترین محتوا در این مورد، مربوط به خرید واکسن‌های خارجی و تقاضا برای واکسیناسیون عمومی بوده است.

سهم کانال‌های تلگرام از انتشار محتوا پیرامون واکسن خارجی، 57 درصد و سهم توییتر 43 درصد بوده است. در مورد واکسن ایرانی، این میزان در تلگرام بیشتر بوده است و سهم تلگرام از انتشار محتوا، 72 درصد و توییتر 28 درصد بوده است. در مورد واکسن مشترک نیز، تلگرام ۷۳ و توییتر ۲۷ درصد محتوا منتشر کرده‌اند.

توجه فضای مجازی به واکسن فایزر

• در مجموع 11 برند تجاری واکسن مورد بررسی قرار گرفته است که از این تعداد، 3 واکسن ایرانی، 7 واکسن خارجی و یک واکسن تولید مشترک بوده است. در بررسی آماری برندها، واکسن تولید مشترک نیز در زمره‌ی واکسن‌های خارجی قرار گرفته است.
• بیشترین محتوا در میان واکسن‌های خارجی مربوط به واکسن آمریکایی فایزر بوده است که در بستر توییتر بیشتر از بستر تلگرام به آن پرداخته شده است. اعلام ممنوعیت ورود واکسن آمریکایی و انگلیسی از سوی رهبر انقلاب و تقاضا برای خرید آن، بیشترین واکنش‌ها در توییتر را در پِی داشته است.
• واکسن اسپوتنیک‌وی که سازنده‌ی آن کشور روسیه است، در جایگاه دوم قرار دارد و فاصله‌ی کمی با میزان محتوای فایزر دارد. این برند در تلگرام بیشتر از توییتر محتوا دارد. علّت آن نیز، ورود محموله‌ی این واکسن به کشور و واکسیناسیون گروه‌های خاص جامعه است.
• واکسن سوئدی-انگلیسی آسترازنکا در جایگاه سوم میزان محتوا قرار دارد. این واکسن نیز به دلیل واردات به کشور و قرار گرفتن در سبد واکسن کشور، در تلگرام بیشتر از توییتر محتوا دارد.
• واکسن سینوفارم، که سازنده آن کشور چین است در جایگاه چهارم تولید محتوا قرار گرفته است. محتوای تولید شده در مورد این واکسن، در تلگرام بیشتر از توییتر است.
• مدرنا دیگر برند آمریکایی نیز در جایگاه پنجم قرار دارد، محتوای این واکسن نیز در بستر تلگرام بیشتر از توییتر است. اما نسبت به دیگر برند آمریکایی فاصله‌ی محتوایی زیادی دارد.
• واکسن هندی بهارات به دلیل قرار گرفتن در سبد واکسن کشور و عدم تحویل بخشی از این واکسن به ایران، در تلگرام و کانال‌های خبری محتوای بیشتری از توییتر داشته است.
• کمترین میزان محتوا نیز مربوط به دو واکسن سینواک چین و ایرانی-کوبایی سوبرانا است که هر دو در تلگرام محتوای بیشتری نسبت به توییتر داشته‌اند.

واکسن برکت، مورد توجه‌ترین واکسن ایرانی

در میان سه واکسن ایرانی، واکسن برکت به دلیل نخستین واکسن ایرانی که مطالعات بالینی و آزمایش‌ها را با موفقیت پیموده است، بیشترین محتوا را با فاصله‌ی زیاد در میان دیگر برندها دارد. تزریق واکسن به داوطلبان، زمان تولید انبوه و میزان اثرپذیری و مصونیت‌بخشی آن، از جمله مواردی بوده‌اند که در محتواها فراوانی داشته‌اند. واکسن‌ کوپارس، محصول مؤسسه رازی و فخرا که در وزارت دفاع و به نام دانشمند شهید فخری‌زادی نام‌گذاری و تولید شده است، در جایگاه دوم و سوم قرار دارند.

در هر سه مورد واکسن‌های ایرانی، محتوای بیشتری در تلگرام به نسبت توییتر وجود داشته است.